De wateropname van pas gespeende biggen laat vaak te wensen over. Direct gevolg is dat de voeropname en daardoor ook de groei niet het gewenste niveau halen. Door drinkwater aantrekkelijker te maken, bijvoorbeeld met een eiwitdrank als Tonisity PXW, kan de wateropname in de eerste vijf dagen bijna verdriedubbelen. Dit blijkt uit Amerikaans onderzoek.
Een pas gespeende big heeft dagelijks één tot anderhalve liter water nodig. Vaak blijft de wateropname in de eerste dagen na spenen echter steken op 0,2 tot 0,6 liter per dag. Een vuistregel is dat de verhouding water/voer 3:1 is. In de eerste week na spenen is dat zelfs 4:1. Als de biggen beschikken over fris water van goede kwaliteit, starten ze normaal gesproken drie tot vijf uren na spenen met drinken. Dat doen niet alle biggen. Het duurt soms wel dertig tot 35 uren voor het gros van de biggen is gestart met drinken en het kost meer dan een week voor de vochtinname in balans is.
Beschuit
Water is essentieel voor het functioneren van het lichaam. Te weinig water drinken kan uiteindelijk leiden tot uitdroging en sterfte. Zo ver komt het gelukkig niet vaak. Maar direct gevolg van onvoldoende drinken is een onvoldoende voeropname. “Logisch, als je dorst hebt, ga je ook geen beschuit eten”, vertelt Gino Totté van AgroNovo, leverancier van aanvullend diervoeder. “Een slechte voeropname gaat direct ten koste van de gezondheid en de groei van de biggen. Het is daarom belangrijk gespeende biggen zo snel mogelijk aan het drinken te krijgen.”
Water aantrekkelijk maken
Om biggen vanaf het begin van de opfok water te laten drinken, moeten er voldoende drinkpunten zijn met schoon en vers drinkwater met voldoende druk op de leiding. Als extra stimulans raadt Totté aan de eiwitdrank Tonisity PXW aan het water toe te voegen. “Dit geeft het water smaak. Het trekt de gespeende biggen als het ware naar het drinkpunt. De biggen stuiven erop af als kinderen die limonade krijgen.”
Amerikaans onderzoek
Totté laat resultaten zien van Amerikaans onderzoek met in totaal ruim dertigduizend biggen. Hieruit komt naar voren dat biggen met Tonisity PXW gemiddeld 1,7 keer zoveel water opnemen als biggen die het product niet aan het water toegevoegd krijgen. Op een bedrijf waar de eiwitdrank wordt toegediend ligt het aantal zieke biggen 41 procent lager dan op vergelijkbare bedrijven waar dit niet gebeurt. De sterfte is zelfs 57 procent lager. “Dit komt door een betere wateropname. Maar het zorgt ook voor een betere darmgezondheid. Het voedt de enterocyten, zorgt voor langere darmvlokken en maakt zo een efficiëntere voeropname mogelijk. Om deze reden wordt Tonisity PX ook in het kraamhok toegepast. Bij hoogproductieve zeugen is de kans aanwezig dat biggen te weinig biest krijgen. Dit betekent minder voedingsstoffen die nodig zijn voor de opbouw van darmweefsel. Tonisity PX compenseert dit”, aldus Totté.
Gedurende drie of vijf dagen
Varkenshouders kunnen Tonisity PXW eenvoudig aan het drinkwater toevoegen. Het is een wateroplosbare formule die toegediend kan worden via een medicatiepomp. Afhankelijk van de omstandigheden, bijvoorbeeld de algemene gezondheidsstatus van het bedrijf en de mate van stress tijdens spenen of transport, kan de eiwitdrank gedurende drie of vijf dagen aan het water worden toegevoegd. De dosering wordt daarbij langzaam afgebouwd. Totté adviseert de toediening te bespreken met de dierenarts, bij wie het product verkrijgbaar is.
Ook bij andere stressmomenten
Niet alleen na spenen, maar ook op andere momenten kan de wateropname van biggen dalen. Ook dan kan Tonisity PXW de wateropname mogelijk een extra stimulans geven. “Wij zijn nu aan het onderzoeken wat de rol van het middel kan zijn bij het transport van varkens. We vermoeden namelijk dat varkens tijdens transport alleen drinken als de vrachtwagen stilstaat. Als een transport langer duurt, is er kans dat de varkens te weinig water opnemen. We onderzoeken nu of dit echt zo is en of en hoe Tonisity PXW kan helpen om dit te verbeteren”, besluit Totté.
Tekst: Gerben Hofman