Veranderingen in opbrengstprijzen zijn voor de varkenshouderij niet nieuw. Maar de verschillen tussen de jaren en ook binnen een jaar zijn nu wel heel groot. Een aantal zaken heeft hier invloed op, zoals de lagere vraag en prijsvorming in China, de Afrikaanse varkenspest, Covid-19, en de subsidieregeling Sanering varkenshouderijen. In deze varkensupdate vertellen wordt er meer over de laatste ontwikkelingen en onze verwachtingen voor de sector verteld.
Varkensvleesproductie stijgt in de 27 EU-landen en VK
De varkensvleesproductie in de 27 EU-landen en het Verenigd Koninkrijk (VK) is met 3 procent gestegen in de periode januari tot en met juli 2021 ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar (zie figuur 1). Maar nu, in de tweede helft van het jaar, komen de productieniveaus dichter bij de niveaus van vorig jaar. Covid-19 verstoorde de productie in het begin van 2020 en vleesverwerkers hebben een inhaalslag gemaakt die ervoor zorgde dat de productie iets hoger was in de tweede helft van 2020.
In Nederland is de vleesvarkensproductie met 7 procent gestegen in de periode januari tot en met juli 2021 ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De lagere export van vleesvarkens draagt hier mogelijk aan bij. Nederland exporteerde 472.000 minder vleesvarkens tot en met week 38 ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder (zie figuur 2). Deze lagere export is goed voor 3 procent van de totale varkensslachtingen in 2020.
De export van biggen is ook gedaald. Nederland exporteerde 271.000 minder biggen in de eerste 38 weken van 2021 dan in dezelfde periode een jaar eerder (ook in figuur 2). Dit heeft te maken met de afname in de zeugenstapel. Deze nam met 12 procent af in 2020 ten opzichte van 2019, onder andere als gevolg van de subsidieregeling Sanering varkenshouderijen (Srv). Dit zorgde ervoor dat Nederland minder biggen beschikbaar heeft voor productie en export.
Ook in Duitsland werden er 18 procent meer zeugen geslacht in eerste zeven maanden van dit jaar, ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. Het overaanbod van varkensvlees op de binnenlandse markt, dat ontstond door exportbeperkingen vanwege de Afrikaanse varkenspestuitbraak, neemt daardoor voor een deel af. Hogere voerkosten in combinatie met lagere producentenprijzen in de 27 EU-landen en het VK zullen de productie ook afremmen.
Export varkensvlees blijft onder druk staan
In de eerste zeven maanden van dit jaar is de varkensvleesexport vanuit de 27 EU-landen en het VK met 13 procent gestegen. De export van varkensvlees naar China daalt echter sinds april (8 procent ten opzichte van april 2020), na een goed eerste kwartaal. In juli was deze daling een stuk groter: 34 procent ten opzichte van juli 2020. De Rabobank verwacht dat de export naar China ook in het vierde kwartaal van 2021 lager blijft, net als de varkensprijzen in China. Belangrijke oorzaken hiervan zijn een sterk verminderde binnenlandse vraag naar varkensvlees en een hoog niveau van diepgevroren voorraden.
Andere exportmarkten bieden nog steeds kansen
De export vanuit de 27 EU-landen en het VK naar de Filipijnen en Vietnam is respectievelijk met 223 procent en 75 procent gestegen in de periode van januari tot en met juli 2021 ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. Het verlaagde importtarief voor varkensvlees in de Filipijnen zal in het vierde kwartaal met 5 procent stijgen. Maar dan is het nog steeds 20 procent lager vergeleken met de tarieven die golden voordat de Filipijnse regeringen zich met de export gingen bezighouden om het tekort in aanbod beter onder controle te krijgen.
De varkensvleesexport vanuit de 27 EU-landen naar het Verenigd Koninkrijk daalde in het eerste half van jaar 2021 met 9 procent.
Voorlopig geen herstel van varkensprijs
De karkasprijzen staan in heel Europa onder druk. De gemiddelde varkensprijs in de EU in week 38 was 16 procent lager vergeleken met het 5-jarige gemiddelde. De biggenprijzen daalden nog meer en waren 24 procent lager dan het 5-jarige gemiddelde. Dit komt door het negatieve marktsentiment en de onzekerheden over het herstel van de export naar China. De Rabobank verwacht dat de neerwaartse druk op de prijzen in het vierde kwartaal aanhoudt, aangezien een snel herstel van de exportvolumes naar China zeer onwaarschijnlijk is.
Goed beheer van financiële middelen is noodzakelijk
Door goede financiële resultaten in 2019 en 2020 hebben de meeste varkensbedrijven nog voldoende financiële middelen. Maar door de huidige lage opbrengstprijzen in combinatie met de hoge voerkosten neemt dit af. Goed beheer van je financiële middelen is belangrijk voor het voortbestaan van je bedrijf. Een liquiditeitsprognose, een oorzaakanalyse en een rentabiliteitsprognose helpen daarbij. Zo weet je hoe je er financieel voorstaat en wat je kan verwachten in de toekomst. Inzicht in je situatie laat zien welke mogelijkheden je hebt. Wacht niet af maar neem op tijd contact op met je bank als je een tekort aan middelen verwacht.
Bron: Rabobank