Zonder ijzer geen gezonde big. Daar kunnen we stellig over zijn. IJzer is de belangrijkste bouwsteen van hemoglobine, een eiwit in de rode bloedcellen dat nodig is om zuurstof te vervoeren door het lichaam. Bij een tekort aan hemoglobine is het zuurstoftransport door het lichaam te laag. Met alle gevolgen van dien.
Gevolgen van een ijzertekort bij biggen:
- Te weinig zuurstof in het lichaam, geen reserve;
- Witte biggen;
- Afname voeropname;
- Groeiachterstand;
- Gezondheidsproblemen;
- Verminderde weerstand bij ziekte.
Toen varkens nog buiten rond scharrelden, kregen zij voldoende ijzer binnen via het wroeten in de grond. Nu we varkens door schaalvergroting en met het oog op diergezondheid binnenhouden, is het onmogelijk voor hen om ijzer via grond op te nemen. Vandaar de ijzerinjectie rond de derde dag na de geboorte. Althans, zo wordt het veelal uitgelegd.
Kunnen we de ijzerinjectie vervangen?
Waarom geven we ijzer niet via het voer? De big merkt er niets van en het scheelt een handeling, dus tijd. Dat klinkt eenvoudiger dan het daadwerkelijk is. Daarom hebben we deze optie in de praktijk laten onderzoeken met het oog op diergezondheid en dierwelzijn maar ook arbeidsgemak en rendementsverbetering voor de varkenshouder. Hieronder nemen we je mee in het onderzoek en de resultaten.
Het onderzoek: de proefopzet
Voor de proef zijn vier onderzoeksgroepen gestart met 14 zeugen met ieder 12 biggen, ofwel 168 biggen per proefgroep. De biggen krijgen het vloeibare biggenvoer Forti Boost met of zonder ijzer. We hebben voor Forti Boost gekozen omdat biggen dit vloeibare voer goed en snel opnemen. Daarnaast varieert tussen de proefgroepen de hoeveelheid ijzer via de injectie. Zie het schema hieronder:
De dosering ijzer aan Forti Boost bedraagt 40 liter goed opneembaar ijzerchelaat op 900 liter Forti Boost. In de derde kolom staat de hoeveel ijzer die de biggen per proefgroep krijgen via een injectie.
- De biggen zijn gevolgd vanaf de geboorte tot 25 kg lichaamsgewicht.
- In elke afdeling zijn 21 biggen individueel gevolgd op gewicht en bloedwaarden.
- Van deze biggen zijn op 4 momenten bloedmonsters genomen.
- De rest van de biggen is per toom of per hok gewogen.
- Per proefgroep is de voeropname van Forti Boost, vast voer tijdens het zogen en een week na het spenen gemeten.
De onderzoeksresultaten
Het onderzoek laat een aantal (opmerkelijke) zaken zien.
- Hogere bloedwaarden.
- Uniformere koppels en een hogere startgroei
- Lagere uitval door hogere weerstand.
We kunnen concluderen dat een hoge ijzerdosering de gezondheid van biggen bevordert. Ze zijn sterker en hebben een betere weerstand. Daarnaast gebruikt het lichaam ijzer voor de aanmaak van antilichamen. Het onderzoek laat bovendien zien dat de uitval binnen de groep FB+-200 mg maar liefst 7% lager is dan bij de controlegroep.
Meer rendement: bijna €35.000,- extra opbrengst
Het berekende voordeel per big bedraagt €2,16 ten opzichte van de controlegroep. Omgerekend bedraagt het voordeel per afdeling met 180 biggen zo’n €390,-. Voor een bedrijf met 500 zeugen levert extra ijzer op jaarbasis €2,16 x 300 biggen x 52 weken = € 34.000,- extra op.
Meer weten?
Meer weten over dit onderzoek en Forti Boost Plus? Ga naar https://www.nijsen-granico.nl/kennisbank/ijzerinjectie-vervangen/