Ongeveer 70 procent van de voerprijs wordt bepaald door de kosten van de energiewaarde. Daarom is het optimaliseren van het energiemetabolisme, en de fysiologische status van varkens om zoveel mogelijk energie uit de voedingsstoffen in het voer te halen, een hefboom om de winst van de varkenshouder te verhogen. Tot nu toe is het gebruik van de levende gist Saccharomyces cerevisiae boulardii CNCM I-1079 (LEVUCELL SB) vooral gepromoot en gedocumenteerd vanwege de voordelen in zeugen- en biggen voeders, als prestatieverbeteraar en darmgezondheidsbevorderaar. Precieze metabolische studies hebben echter al lang bewezen dat de probiotische gist ook de voederefficiëntie van vleesvarkens kan verbeteren.
Dergelijke studies stellen ons in staat om een minimale energiewaarde toe te kennen aan het probioticum zodat dit effect kan worden geïntegreerd in de voer-formulatie en het resulteert in verbeterde productiekosten.
Dubbele werking op darmniveau
De levende gist Saccharomyces cerevisiae var. boulardii CNCM I-1079 (LEVUCELL SB) is een probiotische stam met gedocumenteerde voordelen voor de prestaties van varkens. Het werkingsmechanisme is bijzonder goed beschreven. Het is bewezen dat het op drie niveaus inwerkt op de darmfuncties: stabilisatie van de darmmicrobiota, verbetering van de darmintegriteit en modulatie van de natuurlijke afweer van het dier. Samen helpen deze aangetoonde effecten bij het verklaren van de voordelen van voervalorisatie bij vleesvarkens, via twee hoofdmechanismen.
Enerzijds helpt de levende gist, door de fysiologie, het gedrag en het metabolisme van varkens te moduleren, energie te besparen voor productie en groei. Energie die anders afgeleid wordt naar ontstekingen. Bovendien helpen de voordelen van de levende gist op de darmintegriteit en -morfologie (ontwikkeling van darmvlokken…) de energie- en voedingsstofopname te maximaliseren. Het varken gebruikt zo de maximaal beschikbare energie en voedingsstoffen voor groei.
Anderzijds hebben de effecten van de levende gist op de darmmicrobiota balans een positieve invloed op de vezelfermentatie. Het varken haalt meer energie en voedingsstoffen uit het vezelrijke deel van het voer door de bescherming en stimulering van fibrolytische microbiële populaties.Als gevolg hiervan kunnen we een verhoogde productie van korte keten vetzuren waarnemen, een extra energiebron voor de darmepitheelcellen en voor de varkens. Dit wordt gevalideerd in meerdere studies in verschillende fysiologische stadia. Lallemand heeft een patent gedeponeerd voor dit specifieke effect.
+1,6% energie behoud: robuust bewijs in metabolische kamers
De voordelen van het gebruik van LEVUCELL SB op de energiewaarde van voeders zijn geëvalueerd in metabolische kamers (Labussière et al., 2022). Voor deze studie werden vleesvarkens geïntroduceerd in metabolische kamers. Hierdoor konden de onderzoekers de omgeving van de varkens strikt controleren en hun energieverbruik meten. De studie toonde een efficiënter gebruik aan van de metaboliseerbare energie wanneer varkens levende gist in het voer kregen. De varkens met het probiotische voeder vertoonden daardoor een verhoogde Coëfficiënt van Metaboliseerbare Energie behoud.
Er werd verondersteld dat deze verbeterde efficiëntie verband houdt met het verbeterde microbiële milieu in de darmen en het lagere ontstekingsniveau, waardoor voedingsstoffen worden gespaard voor groei in plaats van voor ontstekingsprocessen.
Daarnaast keken de onderzoekers naar het metabolisme van varkens onder hittestress omstandigheden (2 weken onder constante omgevingstemperaturen van 28ºC), waarbij ze een nog grotere impact van de levende gist vonden. Onder hittestress was het verschil in de coëfficiënt van metaboliseerbaar energie behoud veel hoger (+5,5% vs. controle). Varkens bleken beter bestand tegen de uitdaging wanneer ze gevoerd werden met de probiotische gist.
Bewezen in echte commerciële omstandigheden
Recent werd in Frankrijk gedurende 1 jaar een grootschalig onderzoek uitgevoerd met ongeveer 27.000 varkens onder normale commerciële omstandigheden. De varkens van 17 verschillende bedrijven werden verdeeld over Control- en LEVUCELL SB-groepen. In de LEVUCELL SB groep kregen de voeders een energie valorisatie van + 1,3%, wat overeenkomt met + 0,13 MJ netto energie/kg (+ 31 kCal/kg).
Het belangrijkste resultaat was een significante verlaging van de voerconversie met 0,06. De gemiddelde dagelijkse groei is significant verhoogd met 2,6%. Het slachtgewicht werd 3 dagen eerder bereikt. (Tabel 1).
Bovendien hadden varkens die LEVUCELL SB toegediend kregen een beter mager vlees%, wat verklaard zou kunnen worden door een beter vermogen van de varkens om eiwit aan te zetten, zoals recent werd aangetoond in een onderzoek van Serviento et al, 2022.
| Controle | LEVUCELL SB 0,13 MJ (31 kCal) | P-waarde | Verschil | |
| Start gewicht (kg) | 27.5 | 27.9 | ||
| Slachtgewicht (kg) | 126.0 | 126.0 | ||
| Duur | 113 | 110 | 0.019 | 3 dagen minder |
| Dagelijkse voeropname (kg) | 2.395 | 2.406 | ||
| Voederconversie | 2.743 | 2.685 | 0.016 | -2.1% |
| Dagelijkse groei (g/dag) | 873 | 896 | 0.023 | +2.6% |
| Karkaskwaliteit score mager vleesgehalte (TMP) | 60.5 | 60.7 | 0.11 |
Lagere productiekosten
In deze proef resulteerden de verbeterde zoötechnische prestaties en de optimalisatie van de voersamenstelling na toevoeging van LEVUCELL SB in een winst van € 3,– per varken en een rendement op investering van 4,7:1.
Samengevat kunnen we stellen dat het vermogen van LEVUCELL SB om de darmwerking te verbeteren, de voederconversie te optimaliseren en de weerstand tegen hittestress te verbeteren, LEVUCELL SB tot een interessante tool maakt in vleesvarkensvoer. Omdat er continue onderzoek wordt gedaan met Levucell SB zal de invloed hiervan op varkensvoer naar verwachting toenemen en nieuwe mogelijkheden bieden voor een duurzame en winstgevende varkenshouderij.
Referenties:
Labussière, E., Achard, C., Dubois, S., Combes, S., Castex, M., & Renaudeau, D. (2022). Suppletie met Saccharomyces cerevisiae boulardii CNCM I-1079 bij vleesvarkens helpt om te gaan met hittestress via voedingsgedrag en darmmicrobiotamodulatie. British Journal of Nutrition, 127(3), 353-368. doi:10.1017/S0007114521001756.
Serviento, A., Castex, M., Renaudeau, D., & Labussière, E. (2022). Effect of live yeast supplementation and feeding frequency in male finishing pigs subjected to heat stress. British Journal of Nutrition, 1-37. doi:10.1017/S0007114522002513
