Leptospirose is soms lastig aan te tonen. Tot voor kort was er ook geen gerichte aanpak mogelijk. Mede daardoor is er onder varkenshouders weinig bekend over deze besmettelijke infectieziekte. In de lange aanloop naar de juiste diagnose heeft de ziekte vaak al flink om zich heen gegrepen en veel schade aangericht. Gelukkig is er nu een preventieve aanpak voorhanden.
Leptospirose is een bacteriële ziekte waarvan alle diersoorten, inclusief de mens slachtoffer kunnen worden. Bij honden en mensen kennen we de ziekte als de ziekte van Weil, met niet te missen symptomen. Bij varkens zijn de symptomen vaak minder duidelijk, waardoor de ziekte bij varkens vaak pas laat wordt vastgesteld. Bij varkens veroorzaakt leptospirose vaak vruchtbaarheidsproblemen, zoals onregelmatige terugkomers, abortussen en geboorte van dode en zwakke biggen.
Meerdere oorzaken vruchtbaarheidsproblemen mogelijk
Helaas zijn de ziekteverschijnselen van leptospirose bij varkens niet zo onmiskenbaar als bijvoorbeeld bij honden. “Bij varkens kan leptospirose zich uiten in allerlei vruchtbaarheidsproblemen, maar leptospirose heeft niet het ‘alleenrecht’ op vruchtbaarheidsproblemen”, aldus dierenarts en varkensspecialist Toine Cruijsen van MSD Animal Health. “Er zijn ook andere aandoeningen die vruchtbaarheidsproblemen kunnen veroorzaken en vaak wordt daar eerder aan gedacht. Het verraderlijke is dat varkens dragers van leptospiren kunnen zijn, zonder hier zelf van te lijden. Deze varkens laten dus ook geen symptomen zien, maar kunnen de bacterie ondertussen wel via hun urine verspreiden. Bij dieren in groepen kan de bacterie zich gemakkelijk op grote schaal verspreiden.”
Preventieve maatregelen
Als varkens drager zijn en de diagnose complex is, wat kun je dan doen om de schade zoveel mogelijk te beperken? “Inzet van antibiotica is ongewenst. Tot voor kort was er dan ook vrijwel niets mogelijk, behalve alert zijn en een goede biosecurity toepassen. Ongedierte zoals ratten en muizen kunnen de ziekte namelijk ook verspreiden. Maar voor sommige leptospiren is het varken zelf het belangrijkste reservoir, zoals voor de serogroepen pomona en australis. Bratislava is in Nederland bij varkens de meest voorkomende serovar uit de serogroep australis. Met andere woorden: als één van deze serovars aanwezig is, dan kan deze de oorzaak van de vruchtbaarheidsproblemen zijn, zelfs als je in het bloed van probleemzeugen geen antilichamen meer vindt”, aldus de varkensspecialist, die daaraan sinds kort toch goed toch nieuws kan toevoegen. “Er is nu een preventief vaccin op de markt tegen leptospirose. Dit betreft een combivaccin waarbij de varkens tegelijkertijd worden gevaccineerd tegen vlekziekte en het parvo virus. Wanneer je als varkenshouder te maken hebt met veel onregelmatige terugkomers, een laag afbigpercentage, abortussen of relatief veel doodgeboren biggen, kun je een heel onderzoekstraject opstarten dat veel geld kost, maar voorkomen is beter dan genezen.”
Meer weten over leptospirose, de symptomen, diagnostiek of aanpak? Bezoek het dossier leptospirose op de website van MSD Animal Health.
Bron: MSD Animal Health
Contactpagina MSD
Stel hier uw vraag aan MSD Animal Health
