Hoewel de agrarische sector dit jaar met een geschatte productiekrimp van 3% de gevolgen van de coronacrisis aan den lijve ondervindt, zijn boeren bezorgder over de onzekerheid rondom het stikstofbeleid. Zo willen vooral veehouders overstappen naar een nieuw verdienmodel, want in Nederland zijn de grenzen van de groei bereikt.
Terug naar het oude normaal lijkt voor hen geen optie, maar verduurzamen vergt creativiteit en flexibiliteit, zowel van boeren als van beleidsmakers, is de conclusie van het ING Economisch Bureau in haar vooruitzicht voor de agrarische sector. Enig productieherstel in 2021 is voor de gehele sector haalbaar, maar voor vrijwel alle deelsectoren is het perspectief op sterke rendementsverbetering op dit moment ongunstig.
Corona- en stikstofcrisis vragen veel van agrarische ondernemers
De agri & food sector is redelijk coronaproof gebleken en ook doorgaans minder conjunctuurgevoelig in vergelijking met andere sectoren. De vooruitzichten voor 2020 en de komende jaren zijn dan ook minder negatief dan voor andere sectoren. Onzekerheden en uitdagingen door aanhoudende regeldruk zoals de te verwachten stikstofmaatregelen zijn er echter volop en vragen wederom veel creativiteit, flexibiliteit en geduld van agrarische ondernemers.
Forse terugval in productie in 2020, licht herstel in 2021.
Bron: CBS; ramingen 2020 en 2021 ING Economisch Bureau
Circa 3% productiekrimp in 2020
Na de 1% productiegroei in 2019 – overeenkomstig het langjarig gemiddelde – krijgt de agrarische sector in 2020 met krimp te maken, van circa 3%. Voor 2021 verwachten we een inhaaleffect en een terugkeer naar de gemiddelde groei van circa 1%, ondanks externe druk van onder meer teruglopende consumentenbestedingen, internationale handelsconflicten, brexit en stikstofmaatregelen.
Varkenshouders snel weer uit de drek
De varkensketen kreeg te maken met tegenslagen op meerdere vlakken. Varkenshouders konden een deel hun varkens niet meer kwijt aan enkele slachterijen omdat die vanwege corona onder een deel van de arbeidskrachten gesloten zijn. Bovendien was de belangrijkste Chinese afzetmarkt om diezelfde reden tijdelijk op slot voor een aantal grote Nederlandse en Duitse slachterijen. Zeugenhouders konden als gevolg hiervan hun biggen niet kwijt aan de varkenshouders met hun overvolle stallen. Na de prima rendementen vorig en begin dit jaar dankzij hoge prijzen door de varkenspest in Zuidoost-Azië was er even onzekerheid, maar inmiddels is China deels weer ‘open’ en trekken de prijzen aan. De voerwinsten liggen over de eerste 8 maanden boven het langjarig gemiddelde. Ook zeugenhouders zullen waarschijnlijk een bovengemiddeld resultaat behalen, mede dankzij de recordprijzen voor biggen in het eerste kwartaal.
2020 startte goed voor varkens- en legpluimveehouders.
Bron: Agrimatie; ING Economisch Bureau
Krimp varkensstapel in 2021 circa 7%
2021 wordt een onzeker jaar vanwege het onvoorspelbare verloop van corona. Zeker is wel dat het aantal varkens zal krimpen, naar schatting met circa 7%. Voor de saneringsregeling van de sector komen ruim 400 aangemelde bedrijven in aanmerking (waarvan het gros in Noord-Brabant). Naar schatting zal driekwart van de ondernemers hier gebruik van maken.
Bron: ING